Bánh ít lá gai Cù Lao Chàm là một trong những đặc sản được rất nhiều du khách yêu thích và lựa chọn mỗi khi tới đây tham quan. Dù không phải là món ăn xa lạ và hầu như tỉnh thành nào cũng có. Thế nhưng ở hòn đảo này nó vẫn mang một nét gì đó rất riêng, đủ sức “gây nghiện” đối với những ai lần đầu thưởng thức.
Giới thiệu đôi nét về đặc sản bánh ít lá gai Cù Lao Chàm
Bánh ít lá gai – đặc sản nổi tiếng
Nói đến đặc sản Cù Lao Chàm thì không chỉ có cua đá, ốc vú nàng, yến sào hay rau rừng,… mà còn có món bánh ít lá gai. Tuy dân giã nhưng món này từ xưa đã trở thành một đặc sản, một thương hiệu nổi tiếng của vùng biển nơi đây.
Ngày xưa, bánh ít lá gai chỉ xuất hiện các các dịp lễ lớn hay Tết truyền thống. Thì ngay nay, nó đã được bán phổ biến ở khắp nơi trên đảo, xuất hiện trong thực đơn của các nhà hàng, để bất kỳ ai tới Cù Lao Chàm đều có dịp thưởng thức thứ bánh thơm ngon, hấp dẫn này.
Không chỉ đến ăn thử mà nhiều người còn không quên mua bánh ít lá gai mang về làm quà cho người thân, bạn bè. Món này có thể dùng để ăn chơi, đám giỗ hay làm món tráng miệng đều được.
Nguồn gốc món bánh ít lá gai
Theo sự tích xưa truyền lại rằng, nhân dịp đầu năm mới Vua Hùng mở cuộc thi nấu những món ngon để cúng trời đất và dâng lên tổ tiên. Nhờ tài đức và tính sáng tạo, Lang Liêu đã dành được chiến thắng trong cuộc thi với món bánh chưng và bánh giầy đầy ý nghĩa.
Cũng trong dịp này, cô con giá út Mỵ Nương – em giá của Lang Liêu vốn giỏi giang, khéo léo cũng trổ tài, sáng tạo món bánh vừa mang cả hương vị của bánh chưng lẫn bánh giày. Cô đã lấy vỏ bánh giày bọc nhân của bánh chưng, tạo nên món bánh hấp dẫn.
Tham khảo ngay : 37 món đặc sản Đà Nẵng nổi tiếng mua về làm quà
Dần dần món bánh này được truyền tại và lan ra khắp nơi. Mọi người bắt đầu học làm theo và gọi nó với cái tên rất trìu mến là bánh “nàng út ít”. Trải qua bao nhiêu thời gian với nhiều niên đại, bánh nàng út ít đã được biến tấu với nhiều hình vẻ hơn và được gọi vắn tắt với cái tên bánh ít như bây giờ.
Tham khảo ngay : Tour Cù Lao Chàm đang có ưu đãi giảm lên đến 55% trong dịp này.
Lý do du khách thích mua bánh ít lá gai Cù Lao Chàm về làm quà
Hầu hết ai khi ghé thăm đảo Cù Lao Chàm, sau khi thưởng thức đều cố gắng mang về một giỏ thật to. Vừa để làm quà, vừa để giới thiệu đến mọi người biết đến món bánh đặc sản này của đảo.
Lý do vì sao mọi người lại thích và đều tìm mua bánh ít nhiều đến như vậy?
+ Hương vị thơm ngon
Đầu tiên phải nói đến hương vị bánh. Tuy vẻ bề ngoài có thể không được bắt mắt như bánh su sê, nhưng bánh ít lá gai Cù Lao Chàm có một hương vị rất riêng mà khó có thể lẫn vào đâu được.
Bọc trong tấm lá chuối là chiếc bánh màu đen, vỏ dẻo, bên trong là màu vàng của nhân đậu xanh. Khi nếm thử sẽ thấy có vị ngọt thanh, dai dai từ chiếc vỏ bánh và lẫn chút mùi vị của lá gai. Có chút bùi của đậu , chút ngọt của đường và chút cay của gừng. Chỉ từng ấy nguyên liệu nhưng tạo nên một tổng thể hài hòa, hấp dẫn khó quên.
+ Không gây cảm giác ngán
Khác với một số loại bánh ăn nhiều gây ngán. Đối với bánh ít, ăn một cái chỉ muốn ăn thêm nhiều nữa. Có thể vì bánh khá nhỏ và có thể do bánh vừa ngon mà không gây cảm giác ngán nên người ta thích.
Không chỉ ngon, theo dân gian vì trong bánh ít có gừng nên có thể trị đau bụng, lá gai thì có thể trị no hơi. Đặc biệt, tất cả nguyên liệu làm bánh đều được trồng và hái từ tự nhiên nên đảm bảo an toàn, sạch sẽ.
+ Giá thành rẻ
Lý do cuối cùng khiến ai cũng chọn mua bánh ít lá gai ở Cù Lao Chàm về làm quà là giá thành cực rẻ. Một chiếc bánh ít chỉ có giá từ 1.500 vnđ – 2.000 vnđ. Thậm chí nếu đến trực tiếp tại lò làm bánh bạn còn có thể mua với giá rẻ hơn. Rất lý tưởng và phù hợp với ngân sách của mọi người.
Công đoạn làm bánh ít lá gai Cù Lao Chàm như thế nào
Mọi người có biết, để cho ra đời chiếc bánh ít lá gai mang hương vị riêng của người dân xứ Quảng thì phải trải qua nhiều công đoạn khéo léo, tỉ mỉ. Tại Cù Lao Chàm, quy trình làm bánh ít thường được thực hiện như sau:
– Chọn và chế biến lá gai
Để hái lá gai, người dân phải vào tận rừng trên đảo, tìm những gùi lá xanh đậm. Chọn những gai tươi, lá không quá tươi cũng không quá già. Sau đó đem về tước bỏ sống lá, rửa sạch rồi vớt ra rổ bỏ cho ráo rồi mới mang đi luộc bằng lửa rơm, rạ để có mùi khói nồng.
Lá mềm thì vớt ra để nguội, dùng tay vẩy cho thật ráo nước. Tiếp đó dùng máy ghiền nhuyễn (xưa phải giã bằng cối). Lá nếu càng nhuyễn thì bánh làm ra sẽ mịn và càng ngon. Mục đích của việc xay mịn lá gai là để tạo màu đen và tạo hương vị đặc trưng cho chiếc bánh.
– Pha bột bánh ít lá gai
Công đoạn này để tạo lớp vỏ bánh màu đen. Người ta sẽ quết bột nếp (loại lúa nếp mới vừa thơm vừa dẻo) với phần lá gai đã giã mịn. Khâu này khá quan trọng vì nó sẽ quyết định chiếc bánh có ngon hay không.
Họ sẽ trộn 2 hỗn hợp này lại theo tỉ lệ vừa ăn, nhồi thật kỹ và đều tay cho đến khi thu được hỗn hợp mịn bóng là hoàn thành.
– Làm nhân bánh
Bước tiếp theo là làm nhân bánh. Nhân bánh ít lá gai Cù Lao Chàm làm từ đậu xanh vàng hấp chín, giã mịn rồi trộn với đường theo tỷ lệ hợp lý (tùy vào khẩu vị ăn ngọt nhiều hay ngọt ít).
Đặc biệt, để tăng thêm độ hấp dẫn và sự khác biệt cho bánh ít ở đây. Người ta còn trộn vào nhân một ít dừa nạo sợ đã chần qua nước sôi và thêm vài giọt dầu hoa bưởi tạo mùi thơm.
– Gói bánh ít lá gai
Để gói bánh ít thì chỉ sử dụng lá chuối sứ, không dùng loại lá chuối khác. Khối bột sau khi được chia thành nhiều cục nhỏ đều nhau, sẽ dàn mỏng, cho nhân vào rồi bọc lại, vo tròn.
Tiếp tục lót 2 – 3 miếng lá chuối chồng lên nhau. Thoa vào lớp trong một ít dầu ăn rồi cho viên bánh vào giữa. Khéo lép gấp từng nếp lá vào. Chỉ sau vài động tác là đã có những chiếc bánh hình tháp xinh xắn.
– Hấp bánh
Bánh sau khi gói xong xép lên vĩ tre rồi cho vào nấp, hấp cách thủy trong tầm 1 giờ là bánh chín. Khâu hấp bánh tưởng đơn giản nhưng nếu không chú ý bánh sẽ bị sống hoặc chín quá nhừ mất ngon.
Ngoài ra, cũng không được xếp bánh quá dày để cho bánh chín đều. Bánh chín vớt ra, để nguội bớt là đã có thể dùng được rồi. Bánh khi chín, lớp vỏ sẽ có màu xanh thẫm, thơm thoang thoảng mùi lá gai. Mở ra lại càng thơm hơn, cắn một cái tất cả nguyên liệu hòa quyện trong miệng, ngon ơi là ngon.
Bánh ít lá gai Cù Lao Chàm có mấy loại
Nhiều người muốn mua bánh ít lá gai ở đảo Cù Lao Chàm về làm quà thắc mắc không biết bánh ở đây có mấy loại, vì một số người không ít ăn ngọt.
Theo đó, để tạo sự phong phú, đa dạng cho người thưởng thức. Ngày nay, người làm bánh đã tự tạo thêm món bánh mặn hoặc bánh bằng nhân lạc (đậu phụng). Cách làm thì cũng tương tự, chỉ khác khẩu chuẩn bị và chế biến phần nhân thôi.
Đối với nhân bánh mặn, vẫn có đậu xanh kết hợp thêm nấm mèo, cà rốt, thịt heo bâm nhỏ. Các nguyên liệu này ướp với đường, muối, bột ngọt, tiêu,… rồi xào chín và gói như trình tự trên.
Dù là loại nào thì bánh ít lá gai Cù Lao Chàm vẫn mang một hương vị rất riêng. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của dulichsontra.com thì ngon nhất vẫn là món bánh ít ngọt nhân đậu xanh. Vì thế bạn đừng quên tìm thử nhé!
Bánh ít lá gai Cù Lao Chàm có gì khác so với vùng khác?
Bánh ít lá gai là món bánh khá đặc trưng của các tỉnh miền Trung, nhất là ở Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Huế… Song, mỗi lại có công thức và cách làm khác nhau nên hương vị vì thế mà cũng có phần không giống nhau.
Nếu kể ra thì bánh ít Bình Định và bánh ít đảo Cù Lao Chàm, Hội An là nổi tiếng hơn cả. Tuy nhiên, cũng tùy thuộc vào khẩu vị của từng người mà có sự đánh giá khác nhau.
Về công thức: Ở Cù Lao Chàm thì sẽ quết hỗn hợp bột nếp cùng lá gai, gói trong lá chuối rồi mới hấp. Còn cách làm ở Bình Định thì cũng quết hỗn hợp nhưng hấp chín hỗn hợp đó rồi lấy ra để trên than hồng cho dai. Sau đó mới gói, nên bánh ít Bình Định có lớp vỏ rất xanh.
Mua bánh ít lá gai Cù Lao Chàm ở đâu?
Khi đặt tour Cù Lao Chàm, bạn sẽ được thưởng thức món này. Bánh ít lá gai được dùng làm món tráng miệng tại các nhà hàng. Ngoài ra, nó cũng được bán rất nhiều trên đảo nên không khó để bạn tìm mua. Dulichsontra.com xin gợi ý vài điểm mua bánh ít:
+ Tại cơ sở làm bánh truyền thống
Tại đảo Cù Lao Chàm, có rất nhiều cơ sở sản xuất bánh nổi tiếng tiêu thụ đi Hội An và một số tỉnh thành lân cận. Bạn có thể đến trực tiếp tại lò để tận mắt xem và tìm hiểu về quy trình làm bánh.
Đặc biệt, mua trực tiếp tại nơi sản xuất sẽ có mức giá rẻ hơn (nhất là khi mua với số lượng nhiều). Thậm chí bạn còn được ăn thử trước khi mua nữa đấy. Bạn có thể ghé cơ sở Bà Là xem sao nhé!
+ Mua tại chợ Tân Hiệp
Nếu không tiện đến cơ sở làm bánh, bạn hãy ghé chợ Tân Hiệp. Đây là khu chợ lâu đời nhất cũng là điểm giao thương buôn bán chính trên đảo. Tại đây không chỉ có bán bánh ít lá gai mà bạn còn tìm được nhiều món đặc sản khác.
Giá bán ở chợ cũng chỉ dao động từ 2.000 vnđ đỗ lại thôi. Nếu bạn biết mặc cả có khi còn mua được giá rẻ hơn nữa đó.
>> Tìm hiểu: Chợ Tân Hiệp Cù Lao Chàm – Điểm tham quan mua sắm lớn nhất đảo
+ Mua tại các quầy hàng dọc đường
Dọc đường từ cầu Cảng đi vào trong xóm Cấm của bãi Làng, gần các điểm tham quan như giếng cổ, chùa Hải Tạng có rất nhiều quầy hàng và các cô ngồi bán rong. Bánh được để trong cái thau xếp chồng lên nhau và có cái biển ghi bánh ít – bánh su sê. Bạn có thể ghé vào và mua một ít mang theo.
Những đặc sản hấp dẫn khác ngoài bánh ít lá gai Cù Lao Chàm
Du lịch Cù Lao Chàm tuy mới nổi tiếng trong thời gian gần đây nhưng nơi đây nhanh chóng làm hài lòng mọi du khách ghé thăm. Bên cạnh cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, những bãi biển tuyệt đẹp và nhiều hoạt động hấp dẫn.
Hòn đảo này còn đầy ắp những món đặc sản. Điểm đặc biệt là không món nào giống món nào, ăn một lần là nhớ mãi. Ngoài bánh ít, bạn có thể thử và tìm mua những món sau:
+ Cua đá
Cua đá là món ăn được ví là “vua ẩm thực Cù Lao Chàm” mà ai cũng muốn thử một lần. Sở dĩ gọi là cua đá vì loại cua này thường sống trong các hang đá trên núi, ăn cây cỏ và uống nước sương sớm nên thịt dai, ngọt, không tanh.
Loại cua này chỉ cần rửa sạch, mang hấp bia, nướng hoặc cầu kỳ hơn thì rang muối, rang me là đã có thể thưởng thức.
+ Ốc vú nàng
Món đặc sản lạ ngay từ cái tên gọi. Ốc vú nàng có hình dáng giống như bầu vú của phụ nữ có đặc điểm thịt giày, dai và thơm. Ai đã một lần thưởng thức cũng khó quên được hương vị đặc biệt hấp dẫn của nó.
Ốc vú bàng có thể luộc chấm muối tiêu chanh hoặc nướng hoặc làm gỏi ốc đều ngon.
+ Yến sào Cù Lao Chàm
Trái ngược với bánh ít lá gai Cù Lao Chàm có giá rất rẻ thì đặc sản yến sào lại có giá rất cao. Bởi vì đây là một loại thực phẩm cao cấp có giá trị dinh dưỡng cao, được xem như dược liệu rất tốt cho sức khỏe.
Yến sào ở Cù Lao Chàm được đánh giá có giá trị hơn các nơi khác, thậm chí là cả Khánh Hòa. Nếu có điều kiện bạn đừng quên mua đặc sản này mang về nhé!
+ Mực một nắng
Mực một nắng ở đây cũng rất đáng thử. Những con mực vừa mang từ biển về, vẫn còn tươi, phơi duy nhất một lần dưới nắng giòn nên vẫn giữ được độ ngọt ngon, mềm dai. Nên thường được du khách mua về làm quà cho người thân, bạn bè.
+ Rau rừng
Trên đảo có rất nhiều loại rau rừng mọc hoang khắp các chân núi như: rau đắng, mã đề, rau dớn, rau lủi,… rau mang đi luộc chấm cùng mắm nêm hoặc ăn sống kèm với các loại hải sản hay nấu canh, trộn gỏi đều được.
Bánh ít lá gai Cù Lao Chàm – thứ bánh mộc mạc, giản dị nhưng lại là niềm tự hào của người dân xứ Quảng bấy lâu nay. Với hương vị dẻo dai, thơm ngon khiến ai ăn rồi đều muốn ăn mãi. Để rồi du khách nào tới đây cũng muốn tìm mua mang về đất liền làm quà.
XEM THÊM:
- Ngắm cây Ngô Đồng Cù Lao Chàm đẹp ngây ngất mùa hoa nở rộ
- Đi bộ dưới biển Cù lao Chàm có gì thú vị, giá vé bao nhiêu?
- Khám phá sân bay trực thăng Cù Lao Chàm – Tọa độ check-in cực chill
Tuyết Nhi – dulichsontra.com
Bài viết liên quan